သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡ ( ၅၅ဝ ခန္႔-၆၄၇ ခန္႔ )

က်ည္ေပြ႕လည္းေပ်ာက္ ၊ ေမာင္းလည္းေရာက္ ၊ အေနာက္အင္းႀကီး ေပၚလတံ့။ အင္းႀကီးအလယ္ ၊ ဖားသူငယ္ ၊ အစြယ္ျပဴးတူး ေပၚလတံ့။

ဟူေသာ စကားအရ ဆရာေတာ္ ဦးက်ည္ေပြ႕ေခၚ သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡသည္ ျမန္မာ့သမုိင္းဦးျဖစ္ေသာ ပုဂံေခတ္တြင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ေရွးဦးသင္ျဖစ္ေသာ သင္ပုန္းႀကီးက်မ္းကုိလည္း ေရးသားေတာ္မူ ၏။ ပုဂံျပည္၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတမန္ေတာ္ တစ္ပါးလည္း ျဖစ္၏။ ဆရာေတာ္၏ အေၾကာင္းကား ဤသုိ႔တည္း။
သကၠရာဇ္ ၅၉၆-ခုႏွစ္တြင္ နန္းတက္ေသာ က်စြာမင္းႀကီး လက္ထက္တြင္ အသက္ ၆ဝ-အရြယ္ ရဟန္းႀကီးတစ္ပါး ရွိသည္။ ထုိရဟန္းႀကီးသည္ အမွတ္မဲ့ေနခဲ့သျဖင့္ ပိဋကတ္စာေပကုိ ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ မေလ့လာခဲ့ရေခ်။ ရဟန္းႀကီးသည္ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း သြားတုိက္ၿပီးေသာ ဒန္ပူတုိ႔ကုိ ေက်ာင္းေအာက္ရွိ ေလးေတာင္ခန္႔နက္ေသာ တြင္းထဲသုိ႔ ပစ္ခ်ေလ့ရွိ၏။ ၾကာေသာ္ ထုိတြင္းႀကီးသည္ ဒန္ပူမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေမာက္လ်က္ ရွိေနေတာ့သည္။
တစ္ေန႔သ၌ ရဟန္းၾကီးသည္ ထုိဒန္ပူတုိ႔ျဖင့္ ျပည့္ေမာက္ေနေသာ တြင္းႀကီးကုိ ၾကည့္၍ ဤသုိ႔ ၾကံမိသည္။ ငါသည္ တစ္ေန႔လွ်င္ ဒန္ပူတစ္ေခ်ာင္းမွ်ကုိ တုိက္၍ ပစ္ခဲ့ရာ တြင္းျပည့္ခဲ့ၿပီ၊ ငါသည္ ယခု အသက္၆ဝ-တုိင္ အမွတ္မဲ့ေနခဲ့၍ စာေပ မလုံမေလာက္ ရွိခဲ့သည္၊ တစ္ေန႔လွ်င္ ဤဒန္ပူေလာက္မွ်သာ က်က္ခဲ့လွ်င္ ကာလၾကာေသာ္ မ်ားစြာ တတ္ေျမာက္ရန္ ရွိေပသည္၊ ဟု ေတြးေတာ သတိရမိသည္။
ဤသုိ႔ သတိရမိသည့္အတုိင္း စာေပကုိ ေလ့လာေတာ့အ့ံဟု ႏွလုံးပုိက္၍ က်စြာမင္း ႀကီးထံသုိ႔ ဝင္၍ ကံ႔ကူဆံကုိ အလွဴခံေလသည္။ ထုိအခါ က်စြာမင္းႀကီးက အရွင္ဘုရား၊ သက္ေတာ္လည္း ႀကီးလွေပၿပီ၊ ယခုမွ သင္ၾကား၍ ဘယ္မွာ တတ္ေျမာက္ႏုိင္ေတာ့မည္နည္း၊ ဆုံက်ည္ေပြ႕သည္လွ်င္ အတက္အညြန္႔္ ေပါက္ႏုိင္စရာ ရွိသည္၊ က်မ္းဂန္မတတ္ႏုိင္ရာေတာ့ၿပီ၊ ဟု ျပက္ရယ္ေျပာဆုိ၍ကံ႔ကူဆံကုိ လွဴဒါန္းလုိက္ေလသည္။
ရဟန္းႀကီးသည္ က်စြာမင္းႀကီးေျပာဆုိေသာ စကားကုိ စိတ္တြင္ မွတ္၍ နန္းေတာ္မွ ထြက္ခဲ့၏။ ေက်ာင္းသုိ႔ ေရာက္လွ်င္ မိမိၾကံစည္ရင္းအတုိင္း နိ႐ုတိၱစေသာ က်မ္းစာတုိ႔ကုိ တစ္ေန႔လွ်င္ ဒန္ပူတစ္ေထာက္စာမွ် သတ္မွတ္၍ ေလ့လာဆည္းပူးေလေတာ့သည္။ ယင္းသုိ႔ ဆည္း ပူးရာ၌ လ်င္ျမန္ေသာ Óဏ္ရွိသည့္အေလ်ာက္ မၾကာျမင့္မီ တတ္ေျမာက္ေတာ္မူေလသည္။ ထုိအခါ တစ္ခ်ိန္က က်စြာမင္းႀကီး ျပက္ရယ္ျပဳလုိက္သည္ကုိ ျပန္လည္ ေခ်ပလုိသျဖင့္ ဆုံက်ည္ေပြ႕တစ္ခုကုိ ရွာ၍ အညြန္႔အခက္မ်ား ေပါက္ေနေလဟန္ျဖင့္ သစ္ခက္ သစ္ညြန္႔တုိ႔ကုိ ဆုံက်ည္ေပြ႕တြင္ စည္းေႏွာင္ေလသည္။ ၿပီးေနာက္ ထုိက်ည္ေပြ႕ႀကီးကုိ ထမ္းလ်က္ က်စြာမင္းနန္း ေတာ္သုိ႔ ဝင္ေလေတာ့သည္။
က်စြာမင္းလည္း ဆရာေတာ္၏ ထူးျခားေသာ အသြင္အျပင္ကုိ ျမင္ေတာ္မူ၍ ျပဳံးရယ္ ၿပီးလွ်င္ အေၾကာင္းခ်င္းရာကုိ ေမးျမန္းေတာ္မူ၏။ ထုိအခါ ဆရာေတာ္က ဒကာေတာ္ မင္းႀကီး၊ တစ္ခါက က်ည္ေပြ႕ အတက္ေပါက္မွ စာတတ္လိမ့္မည္ ဆုိေသာ စကားကုိ မွတ္မိပါေသး၏ေလာ၊ ယခုအခါ က်ည္ေပြ႕လည္း အတက္ေပါက္ၿပီ၊ ငါလည္း စာေပက်မ္းဂန္တုိ႔ကုိ တတ္ေျမာက္ၿပီ၊ ဟု ေျပာၾကားေလသည္။
က်စြာမင္းသည္ ဆရာေတာ္အား ပုစၧာတုိ႔ကုိ ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထား၍ ပစၥည္းေလးပါးတုိ႔ ျဖင့္ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ေလသည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ဆရာေတာ္သည္ သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ေက်ာ္ေစာ ထင္ရွားလာေလသည္။
ထု္ိသုိ႔ အေက်ာ္တေစာ ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဆရာေတာ္၏ ပညာအရည္အေသြးကုိ စစ္ ေဆးလုိၾကေသာ ေျခာက္ေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္တုိ႔သည္ ထုိဆရာေတာ္ႀကီး ေရခ်ိဳးေနစဥ္ ေရ ငုပ္ရာမွ ေပၚလာသည္တြင္ ပုစၧာကုိ ေမးၾကအံ့ဟု ၾကံစည္၍ ဆရာေတာ္ ေရခ်ိဳးေသာ ကန္အနီး၌ ေစာင့္ေနၾကကုန္၏။ ေျခာက္ေက်ာင္းသားရဟန္းလည္း သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡ ေရငုပ္ရာမွ ေပၚလာ စဥ္ စာေမးရန္အတြက္ အဟံး ဟု ေခ်ာင္းသံျပဳသည္ကုိ ဆရာေတာ္က အဟံဟူေသာ ပုဒ္ကုိ ႐ုပ္ေမးသည္ထင္၍ အဟံကား အမွသဒၵါတည္ စသည္ျဖင့္ ႐ုပ္တြက္၍ ျပလုိက္ေလသည္။ ထု္ိအခါ စာေမးသည့္ ရဟန္းတို႔မွာ ျပဳံးရယ္ၾကလ်က္ ဆက္လက္၍ မေမးဝံ့ေတာ့ဘဲ လက္ေလွ်ာ့ လုိက္ၾကေလေတာ့သည္။
ဆရာေတာ္သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡ အရွင္ျမတ္ကလည္း ငါ့ကုိ ေမးၾကသည္မွာ မ်ားၿပီ၊ ငါကလည္း ေမးျမန္းဦးမည္၊ အညသမာန္းေစတသိက္၌ အည၏ အပါဒါန္ကုိ ခံပါ၊ ဟု ေမးျမန္း ေလရာ ေျခာက္ေက်ာင္းသား ရဟန္းတုိ႔မွာ ႐ုတ္တရက္ မေျဖဆုိႏုိင္ဘဲ ရွိၾကေလသည္။ ဆရာေတာ္ အား စာေမးေသာ ေရကန္ကုိ ' စာေမးေရကန္ ' ဟုလည္းေကာင္း၊ ' ႐ုပ္တြက္ေရကန္ ' ဟုလည္း ေကာင္း ေခၚတြင္လ်က္ ပုဂံၿမိဳ႕ စူဠာမဏိဘုရားအနီး ေက်ာင္းတုိက္အတြင္း၌ တည္ရွိေလသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာတုိ႔၏ အႀကီးအမွဴးျဖစ္၍ သွ်င္ဒိသာ ပါေမာကၡအမည္ျဖင့္ ထင္ရွားေသာ္လည္း လူတုိ႔အသိမွာကား ဦးက်ည္ေပြ႕ဟူ၍သာ အသိမ်ားၾက ေလသည္။ က်စြာမင္းတရားကလည္း ဆရာေတာ္အား က်မ္းဂန္ျပဳေတာ္မူပါ၊ ဟု ေလွ်ာက္ ထားေသာေၾကာင့္ ေရွးကာလက မရွိခဲ့ဖူးေသးသျဖင့္ ' အာဒိပုဗၺက်မ္း ' ေခၚ ေရွးဦးသင္ပုန္းႀကီး က်မ္းကုိ ေရးသားစီရင္ေတာ္မူသည္။ ထုိအေၾကာင္းကုိ သင္ပုန္းႀကီးဋီကာနိဒါန္း၌ -

ဘေႏၲ၊ အရွင္ဘုရား။ ဧကံ၊ တစ္ခုေသာ။ ဂႏၶံ၊ က်မ္းကုိ။ ကေရာတု၊ ျပဳေတာ္မူပါေလာ့။ ဣတိ၊ ဤသုိ႔။ က်စြာရာေဇန၊ က်စြာမင္းသည္။ အဘိယာစိေတာ၊ ေရွး႐ႈေတာင္းပန္အပ္သည္ ျဖစ္၍။ ဝါ- ေတာင္းပန္အပ္ေသာ။ ဒိသာပါေမာေကၡာ၊ ဒိသာပါေမာကၡျဖစ္ေသာ။ ဝါ-အရပ္ရွစ္ မ်က္ႏွာ၌ ထင္ရွားေသာ။ အာစရိေယာ၊ ဆရာသည္။ ပုဗၺဂႏၶံ၊ ေရွးဦးအစ ပကတူပျဖစ္ေသာ သင္ပုန္းႀကီးက်မ္းကုိ။ ဝါ- အစေရွးဦး ပကတူး၌ျဖစ္ေသာ သင္ပုန္းႀကီးက်မ္းကုိ။ ရစိတံ၊ စီရင္အပ္၏။

ဟု ေရးသားခဲ့ေလသည္။
ဆရာေတာ္ သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡသည္ သားေတာ္ဥဇနာမင္း၊ နရသီဟပေတ့မင္းလက္ ထက္တုိ႔၌လည္း မင္းဆရာအျဖစ္ ဆက္လက္ ကုိးကြယ္ျခင္းခံရေလသည္။ သကၠရာဇ္ ၆၁၈-ခုတြင္ နန္းတက္ေသာ နရသီဟပေတ့ေခၚ တရုတ္ေျပးမင္းလက္ထက္ တြင္ တရုတ္ျပည္မွ သံမ်ား ေရာက္လာသည္ကုိ ေရွ႕ေတာ္၌ အေနအထုိင္ မယဥ္ေက်းသည့္အတြက္ သံတမန္မ်ားကုိ သုတ္သင္ပစ္ေလသည္။ ထုိအခါမွစ၍ တရုတ္ျမန္မာစစ္ပဲြႀကီး ျဖစ္ရေလသည္။ ထုိစစ္ပြဲအေျခအေနမွာ တစ္ေန႔ထက္ တစ္ေန႔ ဆုိးရြားလာေသာေၾကာင့္ နရသီဟပေတ့မင္းသည္ ပုဂံျပည္ကုိ ပစ္ခြာ၍ ျပည္ၿမိဳ႕အေနာက္ဘက္ လွည္းမီးခ်အရပ္၌ ေခတၱစံေနေတာ္မူရေလသည္။
ထုိစဥ္အတြင္း အနႏၲပစၥည္းႏွင့္ မဟာပုိဝ္တုိ႔ကုိ ေခၚေတာ္မူ၍ တရုတ္တုိ႔၏ အေျခအေန ကုိ သိသာေအာင္ ျပဳရမည္ဟု အမိန္႔ရွိသည္။ ထုိအခါ အနႏၲပစၥည္းႏွင့္ မဟာပုိဝ္တုိ႔သည္ မင္းႀကီး အား ဤသို႔ ေလွ်ာက္တင္ၾကသည္။ တရုတ္တုိ႔၏ အေျခအေနကုိ သိသာေအာင္ ျပဳရမည့္အမႈ ကား ႀကီးမားလွပါဘိ၏၊ ယခုအခ်ိန္၌ သံတမန္လႊတ္ရမည့္သူလည္း မရွိပါ၊ သဝဏ္လႊာေရးသား ၍ ဆက္သမည့္သူလည္း မရွိဘဲ ျဖစ္ေနပါသည္၊ အကယ္၍ သွ်င္ဒိသာျပာမုတ္ (သွ်င္ဒ္ိသာပါ ေမာကၡ) ပါဝင္လွ်င္မူကား ဤကိစၥကုိ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္စရာ ရွိပါသည္၊ ဟု ေလွ်ာက္ထားၾကေလ သည္။
(မွတ္ခ်က္။ ။ စာဆုိေတာ္မ်ားအတၴပၸတၱိက်မ္းတြင္ ဦးက်ည္ေပြ႕အမည္ခံ ရွင္ဒိသာပါေမာကၡ ႏွင့္ တစ္ပါးစီျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။ )
ဤသုိ႔ျဖင့္ ဆရာေတာ္ သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡကုိ ပင့္ယူ၍ ယင္းကိစၥအဝဝကုိ အပ္ႏွင္း ေတာ္မူေလသည္။ ဆရာေတာ္လည္း ေရႊဘုိနယ္ရွိ သစ္ဆိမ့္အရပ္ႏွင့္ ဟန္လင္းအရပ္တုိ႔တြင္ ေခတၱ မွ် သီတင္းသုံးေနေတာ္မူၿပီးလွ်င္ သဝဏ္စာေရးသားၿပီး တရုတ္မင္းထံသုိ႔ ေစလႊတ္ေတာ္မူ၏။ ထုိ႔ေနာက္မွ တရုတ္မင္း၏ ပင့္ေဆာင္ခ်က္ျဖင့္ တရုတ္ျပည္သုိ႔ ၾကြေတာ္မူေလသည္။
ထုိအခ်ိန္တြင္ တရုတ္မင္းက ပုဂံျပည္ကုိ စစ္တုိက္စိမ့္ေသာငွာ သုတၱတကီမင္းသားႏွင့္ သူရဲႏွစ္ေသာင္းတုိ႔ကုိ ပုညဓမိၼကာမဟာေထရ္ႏွင့္ သွ်င္ဓမိၼကာမေထရ္ ႏွစ္ပါးတုိ႔အား ေက်ာင္း ေပါင္း ၇ဝ-မွ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေစ၍ သင္းတြဲျပည္သုိ႔ ေရာက္ေအာင္ တပ္ခ်ထားေလ သည္။ ဆရာေတာ္ သွ်င္ဒိသာပါေမာကၡသည္ ထုိစစ္သူရဲမ်ား အၾကားမွပင္ တရုတ္မင္းစံရာ ပီကင္း (ေဘဂ်င္း) ၿမိဳ႕သုိ႔ ဦးတည္လာခဲ့၏။ လမ္းခရီးတြင္ ဝါလအခါႏွင့္ ၾကဳံႀကိဳက္ေနသျဖင့္ ယဆည္ မည္ေသာအရပ္၌ ဝါဆုိဝါကပ္ေတာ္မူရေလသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ဝါလကြၽတ္ေသာအခါမွ ဆက္လက္၍ ၾကြခီ်ေတာ္မူရာ တန္ေဆာင္ မုန္းလ ေရာက္မွ တယ္တူၿမိဳ႕ေတာ္ (ေဘဂ်င္း) သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားေလသည္။ ေရာက္လွ်င္ တရုတ္မင္း က သူရဲႏွစ္ေသာင္းႏွင့္ မဟာေထရ္တုိ႔ကုိ သာသနာျပဳေစလႊတ္လုိက္ေၾကာင္း ေျပာျပ၏။ ထုိအခါ ဆရာေတာ္က တရုတ္မင္း ကူဗေလခန္အား ဆန္စပါးသည္ တုိင္းျပည္၏ အေျခအျမစ္ ျဖစ္သည္၊ စပါးမရွိက သူရဲသူခက္မ်ား သံဃာေတာ္မ်ားသည္ တည္တံ့စြာ ေနႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ၊ ဥယ်ာဥ္ဆုိ သည္မွာ ေရသြန္းေလာင္း၍ စုိက္ပ်ိဳးရျခင္း ျဖစ္သည္၊ အညြန္႔အတက္ မႀကီးပြားမီ ဆိတ္ခူးျခင္း မျပဳရပါ၊ ယခုလည္း ပုဂံျပည္၌ ေကာက္ပဲသီးႏွံ စုိက္ပ်ိဳးဦးမည္၊ ၿပီးမွ သာသနာျပဳေစလုိသည္၊ စေသာ တရားဓမၼမ်ားျဖင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူရာ ေျပျငိမ္းခြင့္ရသျဖင့္ ဆရာေတာ္သည္ ပုဂံျပည္သုိ႔ ျပန္လည္ ၾကြရာက္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
ပုဂံျပည္သုိ႔ ျပန္ေရာက္လွ်င္ ဆရာေတာ္အား အလြန္ေက်းဇူးႀကီးလွေသာေၾကာင့္ ဟန္လင္းေျမ ၄ဝဝ၊ ၾကံတူ၌ ေျမသန္မုရင္း ပ်ိဳးခင္းစုံ ၄ဝဝ၊ ေျမေပါင္း ၈ဝဝ-ႏွင့္ ကြၽဲႏြားအစုံတုိ႔ကုိ လွဴဒါန္းေတာ္မူေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဆရာေတာ္သည္ ထုိပစၥည္းမ်ားကုိ ပုဂံၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္ ပန္းပြတ္အရပ္ရွိ မဂၤလာေစတီေတာ္ကုိ ထပ္မံလွဴဒါန္းလုိက္ေလသည္။ ထုိ႔ျပင္ တန္ေဆာင္းေတာ္ႀကီး မ်ား၊ စာသင္တုိက္ႀကီးမ်ားကုိလည္း တည္လုပ္ေတာ္မူ၍ ကုသုိလ္တရားတုိ႔ကုိ ပြားမ်ားေတာ္မူခဲ့ ေလသည္။
 ကိုးကား

1.  ရဟန္းစာဆိုေတာ္မ်ား အတၳဳပၸတၱိ၊ ေရးသားသူ ဘုန္းႏြယ္(ေရစႀကိဳ)၊ အရွင္ဧသိက(ဘုန္းႏြယ္) စာေပေရာင္ျခည္ေက်ာင္း၊ ေအာင္ေျမသာသူေဌးတိုက္ ေရစႀကိဳၿမိဳ႕။

​ ဆက္လက္ေလ့လာရန္

၁) ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ-၅ ၊ ၂) ျမန္မာ့ဂုဏ္ရည္ ရာဇဝင္ဖတ္စာ၊ ၃) သာသနာလကၤာရစာတမ္း၊ ၄) စာဆုိေတာ္မ်ား အတၴဳပၸတၱိ၊ ၅) ျမန္စာဂုဏ္ စာညီလာ၊ ၆) သင္ပုန္းႀကီးဋီကာက်မ္း၊ ၇) သၿဂႋဳဟ္ဂဏၭိ သုံးေစာင္တြဲ၊ ၈) မွန္နန္းရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး-ပထမတြဲ၊ ၉) ၁၉၇ဝ-ခု၊ ဒီဇင္ဘာလထုတ္၊ စႏၵာမဂၢဇင္း မွ ဟံသာဝတီဦးဘရင္၏ ' ငေဆာင္ခ်မ္းတုိက္ပြဲႏွင့္ ဦးက်ည္ေပြ႕ ' ေဆာင္းပါး

Posted in: ေထရုပၸတၱိမ်ား.