ကမာၻ ့အႀကီးဆုံး ေခါင္းေလာင္းမ်ား

ပထမ အႀကီးဆံုး = ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္း

အေလးခ်ိန္ = ၂၉၃ တန္၊

ေနရာ = ရန္ကုန္တိုင္း ေဒါပုံၿမစ္အတြင္း၊ ၿမန္မာနိုင္ငံ၊

ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီး အခ်က္အလက္မ်ား

ဓမၼေစတီမင္းသည္ ထုိေခါင္းေလာင္းကုိ ဒဂံု (ယခု ရန္ကုန္) ရွိ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္သုိ႔ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ ေရွးေခတ္စာ
မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးတြင္ ေၾကးနီအျပင္ ေရႊ၊ ေငြ တုိ႔လည္းပါသည္ဟုဆုိသည္။ ေခါင္းေလာင္းထဲတြင္
ျမ ႏွင့္ နီလာ ရတနာ တုိ႔လည္းျမႇဳပ္ထားသည္ဟုဆုိသည္။ ေစတီမ်ား ဥစၥာႂကြယ္ဝ ပံုအရ ၄င္းမွာျဖစ္ႏုိင္သည္။


ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္ ၁၂ေတာင္ ျမင့္ၿပီး ၈ေတာင္ က်ယ္သည္။ တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပင္ ၅၀၀ပိႆာ ရွိေခါင္းေလာင္း
အေသးလည္း သြန္းေလာင္းလွဴဒါန္းခဲ့သည္ ဟုဆုိသည္။ အပိႏၷေသာ္’ အမည္ရွိ ဓမၼေစတီ’ ေခါင္းေလာင္းပင္ျဖစ္သည္။
ေခါင္းေလာင္း၏ဘြဲ႕အမည္မွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ အ၀ိႏၷေဆာက္ ဟုေခၚသည္။


ေရႊတိဂုံေစတီသုိ႔ လွဴဒါန္းသည့္ ေခါင္းေလာင္းမ်ားအနက္ ပထမဆုံးေခါင္းေလာင္းျဖစ္သည္။


ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္ ေစာက္ ၁၂ ေတာင္ရွိ၍ ေၾကးပိႆာခ်ိန္ ၁၈၀၀၀၀ ( တစ္သိန္း ရွစ္ေသာင္း ) ရွိသည္။
၄င္းကုိတန္ဖြဲ႕ပါက ၂၉၀ တန္ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းသည္ စာကုိလုိေကာ ေခါင္းေလာင္းထက္
မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းတစ္ခုစာပို၍ ႀကီးမားေနသည္ကုိ အံ႔ၾသဖြယ္ေတြ႔ရွိရသည္။ အထက္ပါ အဆုိကို ေထာက္ကာ
သမိုင္းပညာရွင္တို႔သည္ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းအား ကမၻာ႔အႀကီးဆုံးအၿဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားဆဲပင္ ၿဖစ္သည္။

ရွားရွားပါးပါး ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းဓာတ္ပုံ ပန္းခ်ီပုံ

ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း သမိုင္း

အခါတစ္ပါး ဓမၼေစတီမင္းႀကီးသည္ အမတ္ေလးဦးကုိ အိမ္ဦးေရစာရင္းေကာက္ရန္ တာ၀န္ေပးခဲ႔သည္။ အမတ္မ်ားက
အိမ္စာရင္းသာမက အိမ္တုိင္းမွေၾကးကုိပါ ေကာက္ခံခဲ႔ရာ ေၾကးစင္တစ္သန္းႏွင့္ ရွစ္သိန္းရရွိခဲ႔သည္။ မင္းႀကီးက ေၾကးပါ
ေကာက္ယူခဲ႔ေသာ အမတ္ေလးဦးအား အျပစ္ဒဏ္ေပး၏။ ေၾကးမ်ားကုိ ကာယကံရွင္မ်ားအား ျပန္ေပးေစသည္။ ပုိင္ရွင္
မ်ားက ျပန္မယူပဲ မင္းႀကီးသင့္ေတာ္သလုိသာ အသံုးျပဳရန္ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓမၼေစတီမင္းႀကီးသည္
ဤေၾကးမ်ားျဖင့္ အမတ္ႀကီး ဗညားအိမ္ကုိ အႀကီးအမွဴးခန္႔၍ ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္ေစသည္။


အမတ္ႀကီးသည္လည္း ဆရာတုိ႔ အခါေပးသည့္အတုိင္း တေပါင္းလဆန္း( ၈ ) ရက္ ၾကာသာပေတးေန႔ သိဟ္လဂ္တြင္
ပြဲႀကီးသဘင္ျပဳ၍ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ ျပဳလုပ္ေတာ္မူသည္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းႀကီးမွာ ထူးထူးျခားျခား အသံမျမည္ပဲ ရွိခဲ႔
သည္။ ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္စဥ္ ေလာကဥာဏအမည္ရွိေဗဒင္ဆရာတစ္ဦးက ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္ၿပီးလွ်င္ အျပစ္
အနာအဆာမရွိ ေခ်ာေမာလိမ္႔မည္။ သို႔ေသာ္အသံကား ျမည္မည္မဟုတ္ ဟု မင္းႀကီးအားေလွ်ာက္၏။ မင္းႀကီးက
အေၾကာင္းစုံေမးျမန္းရာ ေခါင္းေလာင္းျပဳလုပ္ရန္ ဆရာတုိ႔ေပးေသာအခါသည္ နကၡတ္ေျခာက္လုံးျဖစ္သည္။ ေျခာက္လုံး
မွာ မိေက်ာင္းနကၡတ္ျဖစ္သျဖင့္ မိေက်ာင္းမွာလွ်ာမရွိ၍အသံမျမည္ႏုိင္ေခ်။ မင္းႀကီးလည္း ေခါင္းေလာင္းကို ‘ အပိႏၷေသာ္’
ဟု ဘြဲ႕အမည္ေပးၿပီး ေရႊတိဂုံရင္ျပင္တြင္ခ်ိတ္ဆြဲထားေစသည္။


စာကုိလုိေကာေခါင္းေလာင္းသည္ ၁၈ ရာစုတြင္ သြန္းလုပ္ေသာ ေခါင္းေလာင္းျဖစ္ၿပီး ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းမွာ ေအဒီ
၁၅ ရာစုက သြန္းလုပ္ခဲ႔ေသာ ေခါင္းေလာင္းျဖစ္ သျဖင့္ ႏွစ္ ၃၀၀ ပုိ၍ေစာေနသည္ကုိေတြ႔ရွိရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓမၼေစတီ
ေခါင္းေလာင္းသည္ ကမၻာ႔အႀကီးဆံုးေခါင္းေလာင္းမ်ားအနက္ ေရွးအက်ဆံုး ေခါင္းေလာင္းျဖစ္သည္။


သုိ႔ေသာ္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းအေၾကာင္း မလွပုံမွာ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၆၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚတူဂီလူမ်ဳိး ဖိလစ္ဒိုဘရစ္
တုိ႔က ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းကုိ အေျမာက္သြန္းလုပ္ရန္ ေဖာင္ျဖင့္သန္လ်င္သို႔ သယ္ေဆာင္ခဲ႔သည္။ ေဒါပုံျမစ္ အကူး
တြင္ ေဖာင္နစ္ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီး ေရထဲနစ္ျမွဳပ္သြားသည္မွာ ယေန႔ထက္တိုင္ျဖစ္သည္။ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း
ေရေအာက္ေရာက္ေနသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀ နီးပါးရွိေခ်ၿပီ။






ဒုတိယ အႀကီးဆံုး = ( Tsar Kolokol ) ဆာ-ကိုလိုကိုး ေခါင္းေလာင္း
အေလးခ်ိန္ = ၁၈၀ တန္၊
ေနရာ = ေမာစကိုၿမိဳ႕ ၊ ရုရွားနုိင္ငံ၊

႐ုရွား ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး

ယင္း ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ရုရွားႏုိင္ငံ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕၊ ကရင္မလင္နန္းေတာ္ရွိ (Tsar Kolokol) ဆာ-ကိုလိုကိုး ျဖစ္သည္။

ထုိေခါင္းေလာင္းႀကီးကို လက္မႈပညာရွင္ (၂၀၀) ေက်ာ္ေက်ာ္ျဖင့္ သြင္းလုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ( ၆.၁၄ ) မီတာ ၿမန္မာ

အေခၚအားၿဖင္႔ (၂၀.၁၄) ေပ အၿမင္႔ရွိၿပီး (၆.၆) မီတာ ( သို႔ ) (၂၁.၆၅) ေပ အခ်င္းရွိ၏။

ထိုေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ တစ္ခ်ိန္က အရွင္းလင္း အၾကည္ျမဆုံးေသာ သံစဥ္ထြက္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးျဖစ္ခဲ့သည္။
အျမင့္ ၁၉’ ၃”၊ အ၀န္း ၆၀’ ၉”၊ အထူ ၂’ ရွိသည္။ ယခုအခါတြင္မူ ၁၇၃၃-၃၅ တြင္ သြင္းလုပ္ခဲ့ေသာ တန္ (၁၈၀)
အေလးခ်ိန္ရွိ ထိုေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္စဥ္က တစ္ေနရာပဲ႔သြား၍ ပဲ႔သြားသည့္ အစသည္ပင္
အျမင့္ ၇’၊ အက်ယ္ ၈’ ရွိၿပီး အေလးခ်ိန္ ၁၁ တန္ရွိသည္။

ျမန္မာ႔စြယ္စုံက်မ္း အတြဲ (၂) တြင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးတစ္ခုလံုး၏အေလးခ်ိန္မွာ တန္ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္ဟုေဖာ္ျပၿပီး
Britanica Emcyclopacedia အတြဲ (၂) တြင္ တန္ ၁၈၀ ရွိသည္ဟုေဖာ္ျပခဲ႔သည္။ ဒုတိယအႀကီးဆုံး ေခါင္းေလာင္း
ေနာက္တလုံးသည္လည္း ေမာ္စကုိၿမိဳ႕မွာပင္ရွိ၍ အေလးခ်ိန္ ၁၂၈ တန္ရွိသည္ ဟု မွတ္သားရပါသည္။
ဒီ၀က္ဆုိက္မွာလည္း ေလ႔လာနိုင္ပါသည္။





စတုတၳ အႀကီးဆံုး = မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္း
အေလးခ်ိန္ = ၉၃ .၅၅ တန္၊
ေနရာ - မင္းကြန္းေတာင္ရိုး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊

မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိအႀကီးဆုံး ေခါင္းေလာင္းမွာ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္း ႀကီးျဖစ္သည္။ ယင္းေခါင္းေလာင္းကုိ
ဘုိးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ ( ၁၇၈၂ - ၁၈၁၉ ) က ၁၇၉၀ ခုႏွစ္တြင္ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မဟာရာဇ၀င္
တြင္ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ကဆုန္လ ဆန္း ၅ ရက္ေန႔တြင္ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္ဟုဆုိပါသည္။

ေခါင္းေလာင္း၏ အတုိင္းအတာကုိလည္း အ၀အခ်င္း ၃၁ေတာင္ ၄သစ္ (၁၆ ေပ၊ ၁.၄ လက္မ)၊ လုံးပတ္ ၃၃ ေတာင္
၁မုိက္ ၄သစ္ (၅၀ ေပ ၁.၄ လက္မ)၊ ေစာက္ ၁၃ေတာင္ ၁မုိက္ ၄သစ္ (၂၀ ေပ ၃ လက္မ) ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ႔သည္။
တန္ ၈၀ရွိသည္ဟု အဂၤလိပ္တုိ႔က ခန္႔မွန္းခဲ႔ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေခါင္းေလာင္း၏ အေလးခ်ိန္မွာ ေၾကးပိႆာ ၅၅၅၅၅
ရွိသျဖင့္ ၄င္းကုိ တန္ဖြဲ႕ပါက ၉၀.၅၂ တန္ရွိသည္။





ပဥၥမ အႀကီးဆုံး = Chion-in ခ်ီယြန္အင္ ေခါင္းေလာင္း၊
အေလးခ်ိန္ = ၆၇ တန္၊
ေနရာ = က်ိဳတိုၿမိဳ႕၊ ဂ်ပန္နိုင္ငံ၊

ဂ်ပန္ ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး

က်ိဳတိုၿမိဳ႕ ခ်ီယြန္အင္ ( Known for its massive gate, Chion-in is the head temple of Pure Land Buddhism )
ေက်ာင္းေတာ္တြင္တည္ရွိေသာ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ( ၁၆ ၃၃ ) ခုႏွစ္တြင္သြင္းလုပ္၍ ( ၆၇ ) တန္ အေလးခ်ိန္ရွိ၏။
ဂ်ပန္တြင္ အေလးခ်ိန္အမ်ားဆုံး ေခါင္းေလာင္းႀကီးျဖစ္၏။ ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ထုိးခတ္ရန္ ရဟန္း (၁၇)ပါး
လုိအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ဒီ၀က္ဆုိက္ မွာလည္း ေလ႔လာနိ္င္ပါသည္။





ဆ႒မ အႀကီးဆုံး = Yongle ရြန္ဂဲလ္ ေခါင္းေလာင္း၊
အေလးခ်ိန္ = ၄၅ တန္၊
ေနရာ = ေဘဂ်င္းၿမိဳ႔၊ တရုတ္နိုင္ငံ၊

ရြန္ဂဲ(လ္) ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး

တရုတ္ျပည္အေရွ႕ပုိင္း ရွန္ေဒါင္းျပည္နယ္ ဂ်ီနန္းၿမိဳ႕အေရာက္တြင္ မင္ မင္းဆက္ (၁၃၆၈-၁၆၄၄) လက္ထက္ လြန္ခဲ့
ေသာႏွစ္ေပါင္း ( ၆၀၀ ) ခန္႔က သြန္းလုပ္ခဲ့ေသာ ရြန္ဂဲ(လ္) အမည္ရွိ ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ေတြ႔ရ၏။

Beijing city, No. 31 Western Section of the North 3rd Ring Road (Beisanhuan Xilu)

အရပ္ရွိ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး

Posted in: သမိုင္းမ်ား